Tekrarlayan Rüyaların Sebebi Nedir

Rüyalarla ilgili bazı kuramsal bakış açılarını daha önceki yazılarda ele almıştık. Genel olarak tekrarlayan rüyaların sebebi travmatik yaşantılar olarak ifade edilir. Özellikle çocuklar sık sık tekrarlayan rüyalar gördüklerini dile getirebilirler. Eğer ki çocuklar gün içerisinde olumsuz bir deneyim yaşadıysalar bunları rüyalarında tekrardan ortaya koyar. Böylece aslında bir nevi rahatlar. Ancak bazen tekrarlayan rüyalar sizin korkuyla uyanmanıza, sabaha keyifsiz başlamanıza da sebep olur. Tekrarlayan rüyaların sebebi olarak karşılanmamış psikolojik ihtiyaçlar, madde ve ilaç kullanımı, travma sonrası stres bozukluğu belirtileri, bazı kişilik bozuklukları ifade edilmektedir. Her uykuya dalındığında tekrarlayan rüyalar aslında rüya olarak da kabul edilmemektedir. Bu tür durumlarda uyku bozukluğu ihtimali de akıllara gelmektedir.
İçindekiler
1. Rüyalar Neden Tekrarlanır
2. Uyku Bozukluğu Nedir 
3. Sık Görülen Rüyalar Nelerdir
4. Tekrarlayan Rüyaların Etkileri Nelerdir
5. Kimler Sık Sık Tekrarlayan Rüya Görür
6. Tekrarlayan Rüyaların Sebebi Nedir

Karşılanmamış Psikolojik İhtiyaçlar 

Rüyaların analizi  ve rüyaların anlamı kısmında da değinildiği gibi rüyalar aslında çocuklukta ya da yetişkinlik döneminde tamamlanmamış psikolojik ihtiyaçlardan dolayı ortaya çıkar. Bu yüzden rüyaların görülmesi temelde var olan duyguların bir şekilde dışavurumudur. Ancak diğer taraftan psikanalitik yaklaşıma göre rüyada görülen her nesnenin farklı bir anlamı vardır. Bu yüzden rüyaların ortaya çıkışıyla ilgili farklı kuramsal modellerin geliştirdiği yorumlar mevcut. Rüyaların tekrar görülmesi yaşanmasını istemektir. Ya da bazen korkudur. Ancak bazen rüyalar çok sık devam eder.  Kişinin uykuya dalmasını engeller. Bu tür durumlarda mutlaka psikiyatrik bir destek alınması da uygun olur. Tekrarlayan rüyaların sebebi bu tür ihtiyaçların karşılanması anlamına gelir.

Maddeler ve İlaçlar 

İnsanlar bazen kullandıkları ilaç, uyuşturucu, alkol gibi uyarıcı maddeler yüzünden de tekrarlayan rüyalar görür. Özellikle amfetaminlerin tekrarlayan rüyalara ve kabuslara sebep olur. Rem baskılanması ve dopamin reseptörünün uyarılması bazı dönemlerde rüyaların sık sık tekrarlanmasına da neden olur. Bu yüzden bazen madde ve ilaç kullanımı rüyaların tekrarlanmasına sebep olur. Ancak yapılan araştırmalarda göstermiştir ki maddenin birden bırakılmasının da tekrarlayan rüyalara sebep olur.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu 

Travma sonrası stres bozukluğu kişinin gerçek bir ölüm ya da ölüm tehdidi gibi fiziksel olarak bütünlüğüne karşın yaşamış olduğu durumlar sonucunda ortaya çıkar. Travmatik olayı kişi zihninde tekrar yaşar. Bu yüzden olayı tekrar yaşadığına dair sık sık rüya görür. Travmatik yaşantı anında ortaya çıkan davranış ve duygular rüyalar aracılığıyla tekrar yaşanmış olur. Yoğun kaygı ve endişe durumundan kaynaklı rüya bozuklukları da ortaya çıkar. TSSB gibi durumlar tekrarlayan rüyaların sebebi olarak ifade edilir.

Sınırda Kişilik Bozukluğu 

Sınırda kişilik bozukluğu basitçe duygu ve davranışları yönetmede güçlüktür. Dengesiz ve tutarsız ilişki örüntüsüdür. Yapılan çalışmalarda sınırda kişilik bozukluğu tanısı almış kişilerin %49 oranında tekrarlayan rüya gördükleri ifade edilmiştir.

Tekrarlayan rüyaların sebebi uyku bozukluğu da olur. Kişi rahatsız olduğu rüyaları sık sık görür. Bu rüyalar tedirginlik ve öfke durumu ortaya çıkarır. Kişi bir süre sonra uykuya dalmada güçlük çeker. Uyku bozukluğunun temel belirtileri arasında uykuya dalmada güçlük, uykuyu sürdürmede güçlük, uykusuz kalma durumunda artıştır. Bu tür uyku bozukluğu bir iki günlük bozukluktan ziyade haftalar, aylar alan bir süreç olarak ortaya çıkar. Bu tür durumlarda gerekirse ilaçlı tedavi de gerekir. Uyku bozukluklarında uyum bozukluğuna bağlı belirtiler ortaya çıkar. Bunlar uykusuzluk, kronik uykusuzluk, öğrenilmiş uykusuzluk, fiziksel ve psikiyatrik rahatsızlıklara bağlı olarak ortaya çıkan uykusuzluk gibi farklı farklı başlıklarda ele alınır.

Tekrarlayan rüyaların sebebi sık rüya görmek olarak düşünülür. Bazen  tekrarlayan rüyalar ortak temaya sahiptir. Araştırmalar da bunu söyler. Çocuklarla yapılan çalışmalarda çocukların tekrarlayan rüya temaları şunlardır. Fiziksel olarak birine saldırma ya da kendisine saldırılması, sevilen birinin ölümü, sevilen birinin yaralanması şeklinde ortaya çıkar.

Yetişkin kabuslarında ise tekrarlayan rüya temaları olarak birine fiziksel olarak saldırma, sağlık problemleriyle baş etme, çevresinden birinin ölümü ve tehdit durumları olarak ortaya çıkar. Rüyalarda ortaya çıkan ortak duyguların ise üzüntü, endişe, kafa karışıklığı, suçluluk, tiksintidir.

Tekrarlayan rüyalar en temelde kişinin uyku kalitesini olumsu etkilediği için günlük yaşantısında pek çok sorun yaşamasına neden olur. Özellikle araçla trafiğe çıkmak zorunda olan kişilerde meydana gelen uykusuzluk trafik kazalarına da neden olduğu için halk sağlığı problemi olarak da ele alınmaktadır. Tekrarlayan rüyaların kişilerin fiziksel, mesleki ve sosyal yaşantına zarar verir. Bu tartışılmaz bir gerçek. İş yerinde uyuya kalan bir çalışanın hem iş arkadaşları tarafından hem de yöneticileri tarafından uyarılması kaçamayacağı bir durumdur. Diğer bir taraftan ise sık sık görülen rüyalar sonucunda “kan ter içinde uykulardan uyanırız”. Bu tür ani çıkışlar, bağırarak rüyadan uyanma gibi durumlar romantik ilişkileri de olumsuz etkiler.

Diğer bir taraftan uykusuzluk hem iletişim kurmayı hem de iştah düzeyini de olumsuz etkiler. Uykusuz kalınan durumlarda kişiler duygularını net olarak ifade edemez. Çünkü zihinlerini toplamak onlar için oldukça zor olur.

Yapılan çalışmalarda travmatik yaşantılara maruz kalmış güvenlik güçlerinin daha sık tekrarlayan rüya gördüğü ifade edilmektedir. Daha önceden de belirtildiği gibi travma sonrası stres bozukluğu yaşanan olayın tekrar tekrar zihinde de yaşanması durumudur. Bu yüzden travmatik yaşantılara maruz kalmış bireylerde bu durum sık sık tekrar eder. Uykusuzluk durumuyla ilgili bir tedbir alınmalıdır. Tedaviye başvurulmazsa bazen bu yaşantılar intihar girişimiyle de sonuçlanır. Diğer taraftan depresyon, anksiyete ya da duygudurum bozukluğu tanısı almış kişilerin de tekrarlayan rüya gördüklerini ifade eder.

Öncelikle sık sık tekrarlayan rüyaların sebebini ortaya çıkarmak önemlidir. Eğer ki tekrarlayan rüyalar sizin günlük rutinlerinizi önemli derecede etkiliyorsa öncelikle bir psikiyatri kontrolü faydalı olur. Bazı durumlarda ilaçlı tedavi bazı durumlarda ise terapi tekrarlayan rüyaların önüne geçilmesinde faydalı olur. Ancak tekrarlayan rüyaların altında neyin yattığını daha net bir şekilde belirlemek gerek. Çözüme yönelik atacağımız adımlarla tedavi daha kolay olur. Eğer ki tekrarlayan rüyaların sebebi travmatik yaşantılarsa bu yaşantıların tekrardan ele alınıp düzenlenmesi, eğer ki madde ve alkol kullanımı ise bu tür bağımlılıkların tedavi edilmesi gerekir.

Tekrarlayan rüyaların sebebi sadece bir oturumda belli olmaz. Bu yüzden oturumlara düzenli bir şekilde devam etmek önemlidir. Böylece kişinin görmüş olduğu rüyalar anlamlı hale gelir. Danışan tekrarlayan rüyaların sebebi nedir sorusuna daha kolay cevap bulur.