Aile ve Evlilik

Aile İçi Roller Nelerdir ?

Aile içi roller aile sistemleri arasında dengeyi sağlayan en temel unsudur. Aile içi roller ‘de temel amaç anne baba kardeş rollerinden ziyade ortaya çıkan ilişkilerin ele alınmasıdır. Kişilerin kendisini rahat bir şekilde ifade etmesi önemlidir. Eğer ki kişiler kendilerini anlatamıyorsa bu noktada bir çatışma yaşarlar. Aile içerisinde üçgenler, ittifaklar ve koalisyonlar ortaya çıkmaktadır. Aile içindeki üçgenlerden kastımız; iki kişi arasındaki ilişkiyi ifade eden üçlü etkileşimdir. Aile içerisinde oluşan üçgenlerde iki kişi birbiriyle  iletişim halindeyken üçüncü bir kişinin sisteme dahil edilmesidir. Bu durumda aile içi roller de değişir. Eğer ki başka bir kişiye karşı aile içinde üçgen oluşturulduysa bu durum hiyerarşiye zarar verir. Bu durum ilişkilerde bozulmaya neden olur.

İçindekiler
1. Aile rollerinde Güç Nedir
2. Aile İçinde Hiyerarşi Nedir
3. Ailede Kontrol Nedir
4. Kültürel Değer ve Aile İçi Roller
5. Annenin Rolleri Nelerdir
6. Sağlıksız Aile Nedir
7. Aile İçindeki Sınırlar
8. Annenin Rolleri Nelerdir

Aile Rollerinde Güç Nedir?

Aile sisteminde aileyi harekete geçiren temel unsur güçtür. Bu yüzden detaylı ele almak gerek. Aile içi roller güç ile başlar. Bu tanımı detaylı şekilde ele almakta fayda var. Aile içerisindeki ilişkileri, kontrolü ifade eden güç ilişkilerdeki birincil öncüldür. Herhangi bir olayda eğer ki güçlerin dağılımı arasında bir problem olursa bu durum sistemi de etkiler.

Aile İçi Roller ve Hiyerarşi Nedir? 

Aile içerisinde ortaya çıkan hiyerarşi otorite ve güç dağılımını ifade eder.  Peki nedir bunlar ? Aile içi roller hiyerarşi ile başlar. Ailelerde anne baba alt sistemi yönetici işlevindedir. Bu yüzden çocuklardan oluşan alt sistemlere göre ebeveyn alt sisteminin hiyerarşideki yeri daha yüksektedir. İletişim sadece sözel yolla birbirlerini anlamak üzerine değil bazen yönlendirme üzerine de ortaya çıkar. Bu nedenle hiyerarşi bazen özgürlüklerin kısıtlanmasına da neden olur. Çocuğun okuyacağı kitapları, konuşacağı arkadaşları, seçeceği bölümlerine yönelik ailenin baskısı bazen hiyerarşinin olumsuz etkilerini ortaya koyar. Bu nedenle bu aşamada “son sözü aile büyükleri söyler” sözü akla gelmektedir. Baskın pozisyonda olma mesajı aile içindeki sistemlerin de olumsuz etkilenmesine neden olur.

Ailede Kontrol Nedir? Nasıl Sağlanır?

Aile sistemindeki güç dağılımı, sınırlar, roller kontrol aracılığıyla sağlanır. Eğer ki sistemde kontrol kaybedilirse ailenin odak noktası da değişir. Değişen odak noktası alt sistemlerin de birbirini olumsuz etkilenmesine neden olur. Kontrol mekanizmaları sistemi değerlerle başlar. İstekler, güdüler, ilgiler, tutumlar, yetenekler, amaçlar gibi hedeflerle devam eder. Zayıf konumda olan aile üyesi genelde kontrol edilir. Ancak kontrol bazı durumlarda çift yönlü de olur. Aile içi roller için kontrol oldukça önemlidir.

Sistem içerisinde kontrole dair en önemli kısım geri bildirimdir. Geri bildirimlerin negatif ya da pozitif yönde olması ilişkinin dengeye girmesine de yardımcı olur. Ailenin çocuğa ders çalıştırma şeklinin karşısında bir çocuğun aileye verdiği geri bildirim önemlidir. Tekrardan sağlıklı bir dengenin oluşmasına çocuk düşünceleri yardımcı olur. Eğer ki negatif geri bildirim verilirse önceki eylem sonraki eylemi etkiler. Ailenin sağlıklı olan dengesi tekrardan bozulur. Eğer ki aile içerisindeki olumsuz geri bildirimler fazlaysa bu durum aile sistemleri içerisinde de bir karmaşaya neden olacaktır. Olumlu geri bildirimler ise aile içindeki dengenin daha kaliteli şekilde devam etmesine, ilişkinin güçlenmesine yardımcı olur.

Aile İçindeki Rol Dağılımı

Aile içindeki rol dağılımı eşit olmalıdır. Bu eşitlik dengeyi sağlar. Aile, kendi sistemi içinde belli rollerin dağıtımını gerçekleştirir. Bu rol dağılımı aile üyelerinin de ihtiyaçlarını karşılar. Bazı durumlarda aile üyelerinde otomatik davranış kalıpları gözlenir. Bu rol dağılımında ailenin maddi ihtiyaçları ve maddi kazançları, sağlık ihtiyaçları, aile içi sosyal faaliyetler, aile içindeki güç dağılımı ya da aile içindeki sevgi ve ilgi ihtiyaçlarının karşılanması gibi temel durumlar rollerin oluşmasında görev alır. Eğer ki ailede güç tek bir kişide toplandıysa bu problem yaratır. Güç ve iktidar sahibi aile içindeki dengeyi kendi elinde tutar. Bu durum ise aile içindeki dengenin de değişmesine neden olur. Aile içi roller bu yüzden eşit dağılıma sahiptir.

Kültürel Değerler ve Aile İçi Roller

Aile içindeki rol dağılımında kültürel özellikler de etkilidir. Toplumsal değerler aile içindeki görevlerin dağılımını da etkiler. Yaş ve cinsiyet ise diğer iki değişken olarak karşımıza çıkar. Toplumun aile üyelerine vermiş olduğu aile içi roller aile içinde uygulanmaya başladığında eğer ki aile buna uyum gösteriyorsa tekrardan bu rollerin dışına çıkmak zor olur. Örneğin çalışan bir kadının ya da okuyan bir kadının eve geldikten sonra da ev işlerine olabildiğince devam eder. Toplumsal rollerin aile ilişkisindeki rollerine karşılık gelen bir durumdur. Bu tür durumlarda erkek de yardım etmeli. Bu noktada çalışan ya da okuyan eşe evin diğer üyelerinin de yardım etmesi gerekir. Bu yüzden aile içi roller kültürel değerlerle de belirlenir.

Sağlıksız Aile Nedir? Aile İçi Roller

Sağlıksız ya da işlevsel olmayan aile kesin sınırları olan , hiyerarşide bir sıralama olan, aile içinde ittifak oluşturan ailelerdir. Babanın sözüne kimse bir şey diyemez. Baba her şeyde karar merciidir. Anne ya da diğer aile üyeleri toplumsal algı nedeniyle babaya karşı gelemez. Bu tür karar alımlarının tek elden devam ettirildiği aileler sağlıksız ailelerdir.  Aile içerisinde roller arasında geçişlerin olması, karar alma süreçlerinde tüm aile üyelerine danışılması, aile üyelerinin kararlarda aktif rol alması, fikirlerini beyan edebilmesi, sınırlarda özgürlük ve aidiyet hissinin yaşanması, kurallarda yeri geldiğinde değişiklik yapılması sağlık ailelerin özelliklerindendir.

Aile içi roller yazılarımız devam edecek.

Evlilikte problemler nasıl çözülür yazımıza mutlaka göz atın.

Aile İçindeki Sınırlar

Aile içindeki sınırlar bir yere kadar olmalı. Bu yüzden ailenin her üyesinin rolleri bir yere kadar belli olmalıdır. Aile sistemleri arasındaki ne tam geçişken ne de tam katı sınırlar olmalıdır. Bu yüzden en sağlık sınırlar duruma göre esnek olmalıdır. Bu yüzden aile içinde “her dediğim olacak” ya da “her dediği reddedilecek” gibi sınırların olmaması gerekir. Özellikle bizim kültürümüzde ebeveynlerin dedikleri olur anlayışı bu yüzden yanlıştır. Çocuklara özellikle aile içindeki rollerine saygı duymamız gerekir. Sınırları ifade ederken şunu örnek verebiliriz. Bir evin perdesi ya da kapısı bir sınırdır. Dışarısıyla ev arasına bir sınır çeker. Aynı şekilde evde de sınır vardır. Bir çocuğun odasına girerken kapıya vurmamız bir sınır göstergesidir. Bir yere kadar özel hayata saygı duymak da bir sınırdır. Bu yüzden aile içindeki rollere yönelik Sistemik Aile Terapisi yazımızı mutlaka okuyun. Aile içi roller konusunu daha net fark edeceksiniz.

Annenin Rolleri Nelerdir

Annenin rolleri nelerdir sorusunu sık sık duyuyoruz. Bir ailede babanın rolleri neyse annenin rolleri de odur. Belki eski çağlarda kadına verilen görevler farklıydı. Burada özellikle verilen roller cümlesini kullandık. Belki de kadınlar eski çağlarda o rollere razı değildir. Ancak tarihsel süreç kadınlara bu rollerin verilmesine neden oldu. Günümüze bakacak olursa aile içinde anne ya da baba fark etmez, bazı roller ortaktır. Annenin rolleri deyince aklımıza genelde ev işleri gelir. Hayır, ebeveynlerin eve dair rolleri eşittir. Bir eş temizlik yapıyorsa diğer eş başka bir ev işiyle ilgilenmelidir. Annenin evdeki rolü ev işleri değildir. Artık bu anlayıştan vazgeçmemiz gerekir.

Hemen Seans Al

Diğer yandan annenin rolü çocukla ilgilenmek de değildir. Bağlanma stilleri hem anne hem de babaya karşı duyulan güvenle ortaya çıkar. Çocuğun ilk 6 ay boyunca anneye bağımlı yaşaması bunu rol haline getirmez. Bu yüzden aile içerisinde anne ya da baba rolleri diye bir tanımdan söz etmek pek mümkün değil. Ebeveyn rolleri demek daha doğru olur.

Eğer ki aile ve sistemlerle ilgili bilgi almak, terapiye başlamak isterseniz sitemizde görev yapan online psikolog ya da psikolojik danışmanlardan seans alabilirsiniz. Unutmayın, çift terapilerinde oturumları 90 dakika olarak planlarız.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir